Life Coaching: Θέτοντας Όρια
της Στέλλας Πλατάνου
Έχω και εγώ τα όρια μου! Πρέπει να βάλεις όρια στα παιδιά, είναι σημαντικό. Δεν βλέπεις πώς σου φέρεται, θα πρέπει κάποια στιγμή να βάλεις κι εσύ τα όρια σου.
Σίγουρα αυτές οι φράσεις κάτι σας θυμίζουν. Συχνά ακούμε πως είναι σημαντικό να έχουμε και να θέτουμε όρια στη ζωή μας. Τι είναι λοιπόν αυτά τα όρια; Γιατί είναι τόσο σημαντικά; Πως τα θέτουμε; Τι γίνεται όταν αυτά παραβιάζονται και πώς το διαχειριζόμαστε;
Για αρκετά χρόνια πίστευα πως ήμουν η μόνη που πάλευε με αυτές τις ερωτήσεις. Τα τελευταία χρόνια όμως,μέσω του Coaching και βοηθώντας πολλούς ανθρώπους, είδα πολλούς να προσπαθούν να δώσουν απαντήσεις σε αυτές ερωτήσεις. Έχω λοιπόν παρακολουθήσει αρκετούς από αυτούς να κάνουν ένα απίστευτο ταξίδι, από το να είναι εξουθενωμένοι, απελπισμένοι και αγχωμένοι, να αλλάζουν σε ανθρώπους αποφασιστικούς, που εμπιστεύονται τον εαυτό τους, που ξέρουν τί θέλουν και χαίρονται τη ζωή τους αφοσιωμένοι σε υγιής σχέσεις.
Τα όρια μας ορίζουν. Ορίζουν ποιοί είμαστε. Είναι μια νοητή γραμμή στην οποία σταματάει η προσωπική μας ευθύνη, ο δικός μας ψυχικός και σωματικός χώρος και αρχίζει η ευθύνη, ο ψυχικός και σωματικός χώρος του άλλου. Αυτή η γραμμή επίσης μας υποδεικνύει που τελειώνει ο δικός μας ψυχικός και σωματικός χώρος και αρχίζει του άλλου. Ορίζει ποιοι είμαστε μέσα στην σχέση μας με τα παιδιά μας, με τον ερωτικό μας σύντροφο, με τους γονείς μας, με τους φίλους μας, με τους συνεργάτες μας, συναδέλφους και εργοδότες. Σκοπός τους είναι η φροντίδα του εαυτού μας και η προστασία του, ώστε να είμαστε σωματικά, συναισθηματικά και ψυχικά υγιείς. Μας βοηθούν να ορίσουμε την ταυτότητά μας και να συνειδητοποιήσουμε για το τι είμαστε υπεύθυνοι και για το τι όχι. Γινόμαστε έτσι ικανοί να πάρουμε αποφάσεις σύμφωνα με τις δικές μας επιθυμίες και όχι μόνο των άλλων.
Ο καθένας από εμάς ξεχωριστά διαμορφώνει την ιστορία της ζωής του από αυτά στα οποία λέει ¨ναι¨ και ¨όχι¨. Τα όρια μας αποτελούνται από τα ¨ναι¨ και τα ¨όχι¨ μας. Αυτά είναι και τα βασικά συστατικά της οριοθέτησης. Φανταστείτε λοιπόν πως κρατάτε στα χέρια σας μια πυξίδα όπου επάνω της υπάρχουν γραμμένες μόνο δύο λέξεις, ¨ναι και ¨όχι¨. Αυτό είναι το βασικό και το μόνο εργαλείο που έχουμε. Το κλειδί όμως για την σωστή οριοθέτηση είναι η ψυχραιμία. Η οριοθέτηση είναι τέχνη. Και όπως κάθε τέχνη κατακτάτε μόνο με την εξάσκηση και την υπομονή.
Για αρκετά χρόνια βρισκόμουν σε μία κατάσταση που δε μου άρεσε καθόλου. Ένας πολύ στενός συγγενής αντιμετώπισε κάποια προβλήματα με τον σύντροφό του. Έτσι τα τηλεφωνήματα προς εμένα ώστε να ενημερωθώ για όλα όσα διαδραματίζονταν, να γίνω εγώ διαμεσολαβητής ή να μεταφέρω κάτι δεν είχαν τελειωμό. Και τα άκουσα όλα, και προσπαθούσα να βοηθήσω. Όσο δύσκολο κι αν ήταν αυτό για εμένα. Ξέρετε για την ενοχή; Η παλιά γνωστή οικογενειακή κατάσταση ενοχής. Όσο χρήσιμη είναι όταν είναι νόμιμη και αυτοεπιβαλλόμενη τόσο και περισσότερο άχρηστη και επιβλαβής γίνεται όταν χρησιμοποιείται ως εργαλείο χειραγώγησης. Αυτή η ενοχή απαιτεί ευθύνη από εσάς για συναισθήματα που δεν είναι δικά σας. Έτσι λοιπόν η ενοχή δεν με άφηνε για πολύ καιρό να ακούσω τα δικά μου συναισθήματα. Και όταν πραγματικά κατάλαβα πόσο κακό μου έκανε, πόσο χρόνο σπαταλούσα, πόσο άγχος με γέμιζε και θυμό, πόσο με επηρέαζε αρνητικά όλο αυτό, είπα το πρώτο όχι. Και συνέβη αυτό που συμβαίνει σε όλους τους ανθρώπους όταν τους λες όχι. Θύμωσε. Αλλά πιο πριν είχα θυμώσει ήδη εγώ. Και ο θυμός είναι ένα καλό καμπανάκι που υποδεικνύει πως πρέπει να αναλάβετε δράση. Εάν αισθάνεστε πικραμένοι, θυματοποιημένοι και κατηγορείται κάτι ή κάποιον γι’ αυτό που συμβαίνει, ίσως ήρθε η ώρα να θέσετε όρια.
Ήταν σαν να βρισκόμουν στη μέση ενός κυκλώνα. Ένιωθα αδύναμη, εκτεθειμένη στην επιρροή των άλλων, στις σκέψεις, στα λόγια, στις πράξεις. Ένιωθα πληγωμένη.Αισθανόμουν την κακομεταχείριση. Δεν ήξερα πως να διαχωρίσω τα δικά μου συναισθήματα από τα δικά της. Θυσίαζα το χρόνο μου, τους στόχους μου, προκειμένου να την ευχαριστήσω.
Γιατί δεν επιβάλουμε τα όρια μας νωρίτερα; Γιατί δεν τα υπερασπιζόμαστε με σθένος; Φοβόμαστε την απόρριψη, την εγκατάλειψη. Αποπροσανατολιζόμαστε και χάνουμε το στόχο μας. Μεγάλο ρόλο όπως είπαμε παίζει και η ενοχή. Εάν κάτι παρόμοιο μου συνέβαινε τώρα σίγουρα θα ήξερα πως να το αντιμετωπίσω. Πλέον συμβουλεύομαι πιο συχνά την πυξίδα μου. Έχω μάθει να την παρατηρώ και σχεδόν κατευθείαν αφουγκράζομαι τι είναι καλό για μένα και τι όχι, τι θέλω και τι όχι, που σταματάει η δική μου ευθύνη και που επιλεγώ εγώ να ξεπεράσω τα όρια μου.
Όπως ανέφερα και πριν ο καθορισμός των ορίων είναι τέχνη. Τα όρια θέτονται πιο αποτελεσματικά όταν είσαι ήρεμος ευγενικός διακριτικός και σταθερός. Εάν προσπαθήσετε να θέσετε όρια με γκρίνια και θυμό δεν θα εισακουστείτε. Και το πιο σημαντικό, μην απειλείται ποτέ με μια συνέπεια την οποία δεν είστε πλήρως προετοιμασμένοι να υποστηρίξετε… αυτό το έμαθα από τα παιδιά μου.
Θέλει πάντα προσοχή όμως να μην πέσεις και στην παγίδα. Χρειάζεται προσοχή ώστε να μην παγιδευτείς στα όρια, να μην γίνουν τείχος γύρω σου. Θέλει μεγάλη προσοχή ώστε να μην χτίσεις ένα φρούριο γύρω σου όπου κανένας δεν θα μπορεί να σε πλησιάσει αλλά ούτε κι εσύ να πλησιάσεις κάποιον, να βγεις έξω. Τα όρια πρέπει να είναι ελαστικά και εύκαμπτα. Να προσαρμόζονται ανάλογα με τις συναισθηματικές μας ανάγκες και τις σχέσεις, παίρνοντας όμως εμείς την ευθύνη και για τα όρια που αποφασίζουμε να θέσουμε αλλά και για τα όρια που αποφασίζουμε να αποσύρουμε.
Σύμφωνα με την αμερικανική εταιρεία αναλύσεων Gallup το 59% από εμάς – δεν πρόκειται να πω ποιοι ακριβώς – υποφέρουμε από υψηλό στρες.Το ποσοστό αυτό είναι μεγάλο. Η έρευνα αυτή έγινε το 2018 σε πάνω από 140 χώρες, όπου οι Έλληνες κατείχαν την πρώτη θέση με κύρια χαρακτηριστικά το άγχος, τον θυμό και την ανησυχία.
Στο coaching βοηθάμε τους ανθρώπους να μετριάσουν και να εξαλείψουν το άγχος από τη ζωή τους. Η αλήθεια είναι όμως πως ο καθορισμός των ορίων είναι λίγο αγχωτικός. Το άγχος αυτό είναι όμως μικρό και λίγο, μπροστά σε αυτά που θα αποκομίσετε. Εξελίσσεστε σε έναν καλύτερο φίλο και σύντροφο γιατί άτομα με υγιή όρια σέβονται και δεν παραβιάζουν την ιδιωτικότητα του άλλου. Αναπτύσσετε την ενσυναίσθηση και την κατανόηση. Αποκτάτε αυτογνωσία μια πολύ σημαντική αρετή. Επικοινωνείτε ουσιαστικά με τον περίγυρό σας με ειλικρίνεια, ξεκάθαρες θέσεις και ακρίβεια. Φροντίζετε τον εαυτό σας γιατί ξέρετε ότι αυτό δεν είναι εγωιστικό. Δεν είναι εγωιστικό να φροντίζετε τον εαυτό σας, εφόσον δεν περιορίζονται οι ανάγκες και οι επιθυμίες των άλλων. Διεκδικείτε τις επιθυμίες και τα θέλω σας.
Τα όρια στηρίζονται στο αξιακό σύστημα του καθενός. Γι’ αυτό και τα όρια και η αυτοεκτίμηση πάνε μαζί. Τα φτωχά όρια είναι σχεδόν πάντα μία αντανάκλαση της χαμηλής αυτοεκτίμησης και το αντίστροφο, και πρέπει να αντιμετωπίσουμε το ένα για να βελτιωθεί το άλλο. Ο όρος αυτοεκτίμηση χρησιμοποιείται για να περιγράψει την συνολική υποκειμενική αξιολόγηση ενός ατόμου για την δική του αξία. Με το να αποδεχτείς τον εαυτό σου όπως είναι και να δουλέψεις επάνω σου, μπορείς να χτίσεις την αυτοεκτίμηση. Αυτό απαιτεί δουλειά και χρόνο. Θα καταλήξετε όμως σε ένα πολύ καλύτερο μέρος από αυτό που βρίσκεστε τώρα. Και τα όρια θα βοηθήσουν στο να προστατέψετε αυτό που έχετε κατακτήσει. Πρέπει λοιπόν να αναγνωρίσετε την δική σας αξία και να την προστατεύσετε. Γιατί αν δεν την προστατεύσετε εσείς δεν θα το κάνει κανείς.
Στις μέρες μας, τώρα και περισσότερο από ποτέ, τώρα που η τεχνολογία μας δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι πρέπει συνεχώς να ασχολούμαστε με όλα, και να τα φτιάχνουμε όλα, πρέπει να γίνουμε προστατευτικοί και προσεκτικοί με τον εαυτό μας. Δεν μπορείτε να τα κάνετε όλα κατά τη διάρκεια μιας πρόκλησης, πρέπει να αποφασίσετε για ποια πράγματα θα είσαστε υπεύθυνοι και για ποια όχι. Κάποια θα πρέπει να μείνουν στην άκρη. Επίσης δεν είμαστε όλοι ειδικοί σε όλα. Αναζητήστε άτομα που έχουν αυτή την εξειδίκευση ώστε να σας βοηθήσουν να αφουγκραστείτε και να δείτε καθαρά την δική σας πυξίδα. Τέλος και το πιο σημαντικό αυξήστε την αυτό φροντίδα σας. Το ξέρω πως ακούγεται τρελό,ειδικά όταν έχεις κάποιον που χρειάζεται την βοήθεια σου, όπως έναν άρρωστο συγγενή, οικογένεια, παιδιά, όταν χρειάζεται πραγματικά να στηρίξεις το σύντροφό σου η όταν η εργασία σου απαιτεί πολλές θυσίες. Αλλά το ίδιο σημαντικό είναι να φροντίζεις και τον εαυτό σου, έτσι ώστε να συνεχίσεις να προσφέρεις με χαρά. Φροντίζοντας τον εαυτό μας είμαστε σε θέση να φροντίσουμε και τους άλλους και γινόμαστε μακροπρόθεσμα στήριγμα για τον εαυτό μας αλλά και για αυτούς που αγαπάμε.
Εσύ μπορείς να συγχωρέσεις;
Έχει τύχει να σε πληγώσουν πολύ άσχημα και να γυρίσει κάποιος και να σου πει, έλα μωρέ, ξέχασέ το.
Κατάφερες να το ξεχάσεις;
Πιστεύεις ότι πρέπει να ξεχνάμε ή όχι;
Μπορούμε να προχωρήσουμε την ζωή μας, χωρίς να ξεχάσουμε;
Η καλή ψυχική μας υγεία δεν μπορεί να εξαρτάται από το εάν θα γίνουμε αποδεκτές μίας συγνώμης ή όχι. Εξαρτάται από το πως θα διαχειριστούμε τον πόνο, την πικρία που προκλήθηκε σε μας. Έχεις την επιλογή! Μπορείς να επιλέξεις να ζεις μια ζωή υποφέροντας από αυτά που σε πλήγωσαν ή μπορείς να διαλέξεις να πάρεις το αντίδοτο και να το ξεπεράσεις, πετώντας από πάνω σου το βαρύ φορτίο της μνησικακίας και του πόνου. Το αντίδοτο έχει ένα όνομα:
«Συγχώρεση»
Τι σημαίνει συγχώρεση; Μπορούμε να συγχωρέσουμε κάποιον πλήρως; Υπάρχουν όρια στην συγχώρεση;
Σύμφωνα με τον ορισμό, η συγχώρεση, από την ψυχολογική έννοια, “είναι μια σκόπιμη και εθελοντική διαδικασία, με την οποία κάποιος που αρχικά είχε αισθανθεί θύμα υφίσταται μια αλλαγή στα συναισθήματά και στην στάση του σχετικά με μια συγκεκριμένη αδικία και ξεπερνά τα αρνητικά συναισθήματα, όπως η δυσαρέσκεια και η εκδίκηση”.
Πιο απλά συγχώρεση σημαίνει να χωρέσουμε σε έναν τόπο που έχει συμβεί κάτι κακό σε εμάς, να το αποδεχτούμε και να μπορέσουμε να ζήσουμε στον ίδιο χώρο με αυτό.
Γενικά η άποψη που επικρατεί είναι πως είναι σωστό ή οφείλουμε να συγχωρούμε αυτούς που μας πλήγωσαν. Η αλήθεια όμως είναι πως για ένα θύτη είναι πιο εύκολο να ζητήσει συγνώμη και για το θύμα είναι πιο δύσκολο να την αποδεχτεί.
Έχουμε όλοι μας το ίδιο πράγμα στο μυαλό μας όταν αναφερόμαστε στην συχώρεση;
Σε πολλές θρησκείες η συγχώρεση έχει κεντρικό ρόλο στην πνευματική ζωή των πιστών. Δεν συγχωρούμε όμως έχοντας σαν κίνητρο το “να είμαστε καλοί άνθρωποι”. Συγχωρούμε γιατί το να μην συγχωρήσουμε καταστρέφει τις δικές μας εμπειρίες, κηλιδώνει την δική μας χαρά, τις μέρες, τις νύχτες μας.
Υπάρχει βέβαια και η φράση “αυτό που μου έκανε δεν πρόκειται να το συγχωρέσω ποτέ, δεν θέλω να συγχωρέσω». Το καταλαβαίνω, δεν είναι όλα συγχωρήσημα και όλοι συγχωρητέοι. Γινόμαστε όμως θύματα της ανικανότητας μας να αφήσουμε αυτό που έχει γίνει. Βλάπτουμε τον εαυτό μας, την υγεία μας, την ευτυχία μας.
Για εμένα, βασικός ρόλος που αξίζει να συγχωρέσουμε είναι πως δεν είναι όμορφο, δεν αξίζει να ζούμε σ’ αυτή την μιζέρια, θέλουμε να περνάμε καλύτερα. Γιατί η συγχώρεση δεν έχει να κάνει μόνο με τους άλλους έχει να κάνει και με εμάς.
Όταν συγχωρούμε απελευθερωνόμαστε από τα τοξικά συναισθήματα της πικρίας, του πόνου, του μίσους. Κάνουμε μια αξιολόγηση της βλάβης και αναγνωρίζουμε την ευθύνη του δράστη αλλά επιλέγουμε οικειοθελώς να ακυρώσουμε το χρέος. Εγκαταλείπουμε την ανάγκη για εκδίκηση τιμωρία ή αποκατάσταση.
Πως το επιτυγχάνουμε όμως αυτό;
Το Life Coaching μπορεί να σε υποστηρίξει για μια αλλαγή στο τρόπο που αντιμετωπίζεις και διαχειρίζεσαι την παρούσα κατάσταση στη ζωή σου.
Ο ειδικός, ο Life Coach, είναι στην διάθεση σου με επιστημονική και αποτελεσματική μεθοδολογία για να αναπτύξεις νέα οπτική και να αυξήσεις την θετικότητα στην ζωή σου.
Άλλωστε, συγχώρεση έχει να κάνει με την αλλαγή οπτικής, με τον τρόπο που βλέπουμε τους άλλους, τις πράξεις τους, τα γεγονότα.
Όταν συγχωρούμε τους άλλους αναγνωρίζουμε και αποδεχόμαστε την διαφορετικότητα τους. Γιατί η συγχώρεση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αποδοχή ότι δεν είμαστε τέλειοι. Έτσι το σφάλμα δεν αποκτά καθοριστικό ρόλο στη ζωή μας και επιτρέπει την θετική αλλαγή. Δίνει το δικαίωμα για εξέλιξη σε όλους, ακόμα και στον θύτη. Η συγχώρεση με την έννοια της προσωπικής λοιπόν αλλαγής χτίζει όρια, ώστε να αφήνουμε τις τοξικές καταστάσεις στο παρελθόν και να προχωράμε μπροστά υγιείς, απελευθερωμένοι από την προσδοκία ότι ο άλλος είναι τέλειος κάτι περισσότερο από άνθρωπος.
Μπορεί λοιπόν να αποφάσισες να συγχωρήσεις και να θες να ξεχάσεις, γιατί θέλεις να κρατήσεις αυτή τη σχέση, αυτή την συνεργασία, ή μια φιλία, γιατί βλέπεις πως ο άλλος έχει αυτή τη διάθεση να προχωρήσει και εκείνος. Θέλει κι εκείνος να τον συγχωρήσεις, έχει μετανιώσει πραγματικά, και τότε ναι υπάρχει ένας καλός λόγος για να συγχωρέσεις και να ξεχάσεις. Να ξεχάσεις;
Συγχωρώ δε σημαίνει ότι θα ρίξεις τις άμυνες σου και θα πάψεις να φροντίζεις εσένα. Από την άλλη όμως το συγχωρώ δε σημαίνει ότι υψώνω έναν τοίχο γύρω μου και δεν αφήνω τίποτα και κανέναν να περάσει, γιατί χάνω ευκαιρίες, χάνω ανθρώπους, χάνω στιγμές που θα κάνουν τη ζωή μου καλύτερη.Το να ξεχάσεις λοιπόν σε μία παρένθεση που λέει “να ξεχάσω τελείως δεν μπορώ, θα προσέχω, αλλά θέλω να ξεχάσω”. Γιατί το να συγχωρέσεις δε σημαίνει πως θα δεχτείς ξανά και ξανά και ξανά το ίδιο. Δεν δίνουμε ένα πάσο σε κάποιον για να ξανακάνει αυτό που έκανε. Δε σημαίνει πως θα είμαστε ανεκτικοί την επόμενη φορά που θα ξανακάνει ακριβώς το ίδιο. Και η συγχώρεση υπήρξε .Και υπάρχουν σχέσεις που πέτυχαν γιατί ο άλλος κατάφερε και είδε τον άνθρωπο του καθαρά, και υπήρξαν και σχέσεις που δεν πέτυχαν γιατί δεν μπόρεσε το λάθος να ξεχαστεί, γιατί επανερχόταν στην κουβέντα με τον πιο ανόητο τρόπο ή ακόμη γιατί δεν υπήρχαν οι κατάλληλες συνθήκες για να κρατήσει και να εξελιχθεί αυτή η σχέση. Η ίδια η συγχώρεση δεν είναι πάντα η απάντηση στις σχέσεις και σε όλων των ειδών τις σχέσεις. Οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα με την προϋπόθεση ότι η σχέση είναι υγιής. Κι όταν η σχέση είναι σωματικά ή συναισθηματικά κακό ποιητική, όχι δεν είναι υγιής. Σίγουρα όχι. Δεν πρέπει κάποιος να κρατάει μια τέτοια σχέση.
Συγχώρεση λοιπόν δε σημαίνει λήθη, ούτε ότι αποδεχόμαστε τους πάντες και τα πάντα. Συγχώρεση σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε τι έχει γίνει και ποιος το έχει κάνει, πληγωνόμαστε, ναι, βουτάμε μέσα σε αυτά τα συναισθήματα, τα βιώνουμε, αλλά επιλέγουμε συνειδητά να τα αφήσουμε όλα στην άκρη. Παίρνουμε την απόφαση να βιώσουμε άλλα συναισθήματα, καλύτερα, θετικότερα. Αποδεχόμαστε ό,τι έχει γίνει, μαθαίνουμε και προχωράμε απελευθερωμένοι. Αλλάζουμε και εξελισσόμαστε.
Μπορεί να διαλέξει να συγχωρέσεις ή όχι. Η συγχώρεση είναι δικαίωμα του καθενός, αλλά να προσέχεις τον εαυτό σου είναι ευθύνη ατομική. Ευθύνη του να προσέξεις τον εαυτό σου και να τον προφυλάξεις από ένα ενδεχομένως παρόμοιο συμβάν ή ακόμα και διαφορετοικό,το οποίο θα σε πληγώσει, θα σε πονέσει, θα απειλήσει την σωματική σου ή συναισθηματική σου ακεραιότητα. Αυτό είναι κάτι το οποίο ο καθένας το φροντίζει και το προσέχει για τον εαυτό του.
Βγάζοντας την ενοχή που συνοδεύει κάποιες φορές την αδυναμία μας να συγχωρέσουμε, να ξεχάσουμε κάτι κακό που μας συνέβη, έχω γνωρίσει ανθρώπους που σε παιδική ηλικία ή ακόμα και σε μεγαλύτερη βίωσαν κάτι πολύ άσχημο. Και καταλαβαίνω πόσο δύσκολο είναι να συγχωρέσεις και να προχωρήσεις μπροστά, ξεχνώντας το παρελθόν. Δεν πρέπει το παρελθόν να μπαίνεις σε βαλίτσες όμως. Σε βαριές βαλίτσες που πρέπει να τις κουβαλάς παντού και πάντα μαζί σου. Γιατί αυτές οι βαλίτσες σε κουράζουν ,σε βαραίνουν και δε σ’ αφήνουν να προχωρήσεις μπροστά. Θα κάνεις πάντα μικρά βήματα γύρω από αυτές, θα μένεις πάντα στο ίδιο σημείο.
Και για να προχωρήσεις μπροστά ένας μόνο τρόπος υπάρχει. Να χρησιμοποιήσεις αυτές τις βαλίτσες είτε ελαφριές είτε βαριές σαν σκαλοπάτι για να φτάσεις ψηλότερα. Να πετύχεις καλύτερα πράγματα. Γιατί αλλάζεις.
Όπως αναφέρει και o Victor Frankl “όταν δεν μπορούμε πλέον να αλλάξουμε μία κατάσταση, καλούμαστε να αλλάξουμε τους εαυτούς μας”. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε το παρελθόν, δεν μπορούμε να αλλάξουμε τους άλλους. Καλούμαστε λοιπόν να αλλάξουμε εμείς τους εαυτούς μας.
Στον δρόμος προς την προσωπική σας αλλαγή και εξέλιξη έχετε υποστηρικτές και συνεργάτες τους Life Coach!
Στέλλα Πλατάνου
Life Coach
Η ανάληψη της ευθύνης, το πρώτο σκαλί για την ευτυχία
της Στέλλας Πλατάνου
Life Coach
Μου αρέσει πολύ η ποίηση, έτσι, θα ξεκινήσω το άρθρο μου με στίχους του Βάρναλη.
«- Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
– Φταίει ο Θεός που μας μισεί!
– Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
– Φταίει πρώτ’ απ’ όλα το κρασί!
Ποιος φταίει; ποιος φταίει;
Κανένα στόμα
δεν το ‘βρε και δεν το ‘πε ακόμα.»
Οι ήρωες του ποιήματος αναζητούν με αγωνία την αιτία των προβλημάτων τους, προσπαθώντας να βρουν μια εξήγηση για την τόση δυστυχία που τους κατατρέχει.
Οι «μοιραίοι» του ποιήματος είναι οι άνθρωποι που έχουν δεχτεί την εξαθλίωση της ζωής τους, χωρίς να αντιδρούν∙ αναζητώντας ευθύνες στη μοίρα ή στο Θεό. Έχουν εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια αντίδρασης κι έχουν αφεθεί στην πρόσκαιρη λησμονιά του αλκοόλ.
Εγκλωβισμένοι λοιπόν σ’ έναν αέναο κύκλο παραίτησης, ακόμη κι όταν τολμούν και πλησιάζουν στη σκέψη πως ίσως έχουν κι οι ίδιοι ευθύνη για την παρούσα κατάστασή τους, δεν επιτρέπουν στην ιδέα αυτή να τους αφυπνίσει και να τους ωθήσει σε δράση.
Μη θέλοντας οι ίδιοι ν’ αναγνωρίσουν τη δύναμη που κρύβει η ατομική τους προσπάθεια, αρνούμενοι να αποδεχθούν πως αυτοί ευθύνονται για τη σωτηρία τους, όπως αναφέρει ο Όμηρος, περιμένουν «υπομονετικά» από κάποιον άλλον να επιφέρει την αλλαγή εκείνη που θα απαλύνει τη δική τους ζωή.
Μήπως αυτό σου θυμίζει κάποιον;
Ευθύνη
Οι άνθρωποι επιλέγουν το Life Coaching γιατί επιθυμούν την αλλαγή στη ζωή τους. Πως θα αλλάξουμε όμως τη ζωή μας όταν δεν έχουμε εμείς την ευθύνη γι’ αυτή; Όταν επαναπαυόμαστε στο να ρίχνουμε την ευθύνη στους άλλους; Όταν έχουμε συνηθίσει να κατηγορούμε τους άλλους και επιλέγουμε να γινόμαστε αδύναμοι και θύματα των καταστάσεων;
Το να ρίχνουμε την ευθύνη στους άλλους είναι σα να παραδίδουμε τον έλεγχο της ζωής μας σε αυτούς. Κατηγορώντας τους άλλους γινόμαστε εμείς τα θύματα. Καταντάμε τους εαυτούς μας ανίκανους να αντιδράσουν και να βγουν από έναν φαύλο κύκλο που μέσα σε αυτόν, οποιαδήποτε αλλαγή, οποιοδήποτε ψίχουλο ευτυχίας μοιάζει ένα ακατόρθωτο και άπιαστο όνειρο.
Φταίνε οι συγγενείς, φταίει ο άντρας μου, φταίνε τα παιδιά μου, φταίει το αφεντικό μου, οι συνάδελφοι , οι φίλοι μου. Φταίει η μοίρα μου.
Η στάση μας αυτή, πως δεν είμαστε υπεύθυνοι για τη ζωή μας, την ευτυχία μας, αλλά αντίθετα ότι αυτή επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες είναι κάτι αρκετά βολικό. Δεν συγκρίνεται όμως με το αίσθημα της αυτοπεποίθησης και της χαράς όταν αντιλαμβανόμαστε πως μπορούμε, ναι μπορούμε να επηρεάσουμε το εξωτερικό μας περιβάλλον. Το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να αλλάξουμε την δική μας στάση, την δική μας νοοτροπία.
Εσείς, δεν είπατε όχι σε αυτούς που σας ζητούσαν να κάνετε κάτι παρά την θέλησή σας και τελικά το κάνατε. Εσείς, δε βάλατε όρια στα παιδιά σας, σε συγγενείς ή σε ανθρώπους που σας φέρθηκαν άσχημα και σας πλήγωσαν. Εσείς, επιλέξατε να παραμείνετε σε μία σχέση που ήταν χειριστική ή δεν είχε μέλλον. Εάν έχετε φίλους εγωιστές, υπαλλήλους που σας τρελαίνουν, ανθρώπους που σας μειώνουν, ανθρώπους που ρουφούν από εσάς τη ζωή, είναι δική σας επιλογή που τους κρατάτε ακόμα στη ζωή σας. Εσείς, ευθύνεστε για τις σκέψεις σας, τις αντιδράσεις σας, τις επιλογές σας, που διαμόρφωσαν τις σημερινές συνθήκες στη ζωή σας.
Όταν αναλάβουμε την ευθύνη της ζωής μας, των γεγονότων που συμβαίνουν σε αυτή, το τοπίο ξεκαθαρίζει. Έχουμε ήδη ανεβεί το πρώτο σκαλοπάτι για την ευτυχία .Το αίσθημα αυτοπεποίθησης είναι αυτό που μας ωθεί προς δράση. Κάνοντας αυτό όμως, ήδη αντιλαμβανόμαστε πως υπάρχουν κάποια πράγματα που βρίσκονται έξω από τον έλεγχο μας. Πράγματα και καταστάσεις που όσο και να θέλουμε δεν μπορούμε να ελέγξουμε , δεν περνούν από το δικό μας χέρι. Σταματώντας την ενασχόλησή μας με αυτά και την αλόγιστη σπατάλη χρόνου και ενέργειας, επικεντρωνόμαστε σε εκείνα που πραγματικά μπορούμε να αλλάξουμε ώστε να βελτιώσουμε την ζωή μας.
Το να παραδεχτούμε ένα δικό μας λάθος, γνώρισμα τον σοφών και δυνατών ανθρώπων, και να αναλάβουμε την ευθύνη, χρειάζεται θάρρος και κουράγιο. Το να κάνουμε λάθος, να το αναγνωρίσουμε και να το παραδεχθούμε μας περνάει από την αποτυχία στο υψηλότερο σκαλοπάτι των στόχων μας.
Ακόμη κι αν στο παρελθόν βρεθήκαμε αντιμέτωποι με άσχημες καταστάσεις και πιστεύουμε ότι πραγματικά δεν ευθυνόμαστε εμείς, το να το αποδεχτούμε και να προχωρήσουμε, έχει κι αυτό ανάληψη ευθύνης. Αναλαμβάνουμε την ευθύνη να μην επιτρέψουμε να μας συμβεί κάτι παρόμοιο στο μέλλον.
Το να αναλάβεις απόλυτα την ευθύνη της ζωή σου σε αλλάζει κατευθείαν από θύμα σε νικητή. Σημαίνει πως αποδέχεσαι ότι δημιουργείς τη ζωή σου και όχι απλώς ότι αντιδράς σε αυτήν. Εκτιμάς τα πράγματα που συμβαίνουν για εσένα και όχι σε εσένα. Το να αναλάβουμε την ευθύνη μας, μας δίνει την δυνατότητα της επιλογής και αυτό αυτόματα μας επιτρέπει να επιλέξουμε πως θα ανταποκριθούμε στις προκλήσεις της ζωής. Μας βγάζει από την θέση του συνοδηγού και μας βάζει στη θέση του οδηγού, που έχει τον έλεγχο να οδηγήσει τη ζωή εκεί που θέλει.
Ο Life Coach χωρίς να συμβουλεύει τον πελάτη, τον οδηγεί στη συνειδητοποίηση της παρούσας κατάστασης και στην ανάληψη της προσωπικής του ευθύνης.
Γι’ αυτό το λόγο τα αποτελέσματα του Coaching είναι διαχρονικά καθώς οι λύσεις πηγάζουν από τον ίδιο τον πελάτη.
Αναλαμβάνει την ευθύνη, ενεργοποιείται, ξεκαθαρίζει ο ίδιος το τοπίο, αλλάζει τον τρόπο που βλέπει τη ζωή και δρα.
Μόλις αναλάβουμε την ευθύνη μας, γινόμαστε εμείς οι πρωταγωνιστές διεκδικώντας δυναμικά τις αλλαγές εκείνες που θα κάνουν τη ζωή μας καλύτερη.